در پی جان‌باختن ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور، و همراهان او در «حادثه سقوط هلی‌کوپتر»، دادستانی و نهادهای امنیتی و انتظامی جمهوری اسلامی در تماس‌های تلفنی با روزنامه‌نگاران، مدیر مسئولان رسانهها و فعالان شبکه‌های اجتماعی، آنها را از انتشار روایت‌های غیر رسمی و نقض‌کننده روایت حاکمیت از این حادثه، منع کردند.
از حوالی ظهر روز یکشنبه ۳۰اردیبهشت۱۴۰۳ (۱۹می۲۰۲۴)، اخباری مبنی بر وقوع «سانحه» برای هلی‌کوپتر حامل ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور، حسین امیرعبدالهیان، وزیر امور خارجه، محمدعلی آل هاشم، امام جمعه تبریز و مالک رحمتی، استاندار استان آذربایجان شرقی، منتشر شد. این مقام‌های دولتی پس از حضور در مراسم رسمی افتتاح سد قیز قلعه‌سی بر روی رودخانه ارس که با حضور الهام علی‌یو، رئیس جمهور جمهوری آذربایجان، برگزار شد، با هلی‌کوپتر به سمت تبریز باز می‌گشتند که در نزدیکی شهرستان ورزقان به دلایل نامعلوم سقوط کردند.
اولین خبر پیرامون این رویداد توسط خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه، منتشر شد. تسنیم از وقوع «سانحه» برای بالگرد حامل ابراهیم رئیسی در استان آذربایجان شرقی خبر داد. تسنیم در خبر اولیه ادعا کرد: «برخی همراهان رئیس جمهور در این بالگرد توانسته‌اند با مرکز تماس برقرار کنند.»
دقایقی بعد، خبرگزاری دانشجویان ایران، ایسنا، گزارش داد که «برخی از منابع غیررسمی از شهادت برخی همراهان رئیس‌جمهور خبر می‌دهند.» بلافاصله خبرگزاری فارس، دیگر خبرگزاری دولتی نزدیک به سپاه، روایتی دیگر از این رویداد منتشر کرد. این خبرگزاری مدعی شد: «هلی‌کوپتر حامل رئیس‌جمهور به‌دلیل مه‌آلود بودن هوای منطقه شمال آذربایجان شرقی بر زمین نشسته و هم‌اکنون کاروان رئیس‌جمهور به‌صورت زمینی راهی تبریز شده است.»
به مرور بر آشفتگی در خبررسانی از این رویداد افزوده شد. وبسایت روزنامه کیهان نوشت: «حال رئیس جمهور مساعد و پایدار گزارش شده است.» رجانیوز مدعی شد: «رئیس جمهور در سلامت است» و فارس در خبری دیگر اعلام کرد: ««برخی افراد توانسته‌اند بعد از وقوع حادثه لحظاتی با آیت‌الله آل‌هاشم صحبت کنند اما در حال حاضر تلفن‌ها در دسترس نیست.» اما حسین حاتمی، نماینده کلیبر در مجلس شورای اسلامی، در گفت‌وگو با وبسایت جماران، ارتباط با سرنشینان هلی‌کوپتر حامل ابراهیم رئیسی را تکذیب کرد. همزمان رسانه‌های دولتی عمدتا بی‌خبری از سرنوشت ابراهیم رئیسی را مخابره کردند.
حدود دو ساعت پس از انتشار اولین اخبار درباره سقوط هلی‌کوپتر حامل ابراهیم رئیسی و همراهانش، احمدی وحیدی، وزیر کشور جمهوری اسلامی، در مصاحبه با صداوسیما، گفت: «امروز افتتاح سد قیز قلعه‌سی را با حضور رئیس‌جمهور آذربایجان داشتیم و بعد از آن، رئیس‌جمهور با همراهان در مسیر برگشت با چند بالگرد بودند که یکی از بالگردها بر اثر بدی هوا و وضعیتی که در منطقه بوده، مجبور به فرود سخت شد.»
اخبار در رسانه‌های دولتی درباره سقوط هلی‌کوپتر حامل ابراهیم رئیسی، تا ساعت‌ها بعد با کلید واژه «سقوط سخت» منتشر شد؛ کلیدواژه‌ای که عموما رسانه‌های دولتی روسی در رویدادهای مشابه و برای توصیف سقوط هواپیماهای خود استفاده می‌کنند.
در میانه اخبار ضدونقیض پیرامون سرنوشت ابراهیم رئیسی و همراهانش، علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، عصر روز یکشنبه در دیدار با خانواده‌های اعضای سپاه پاسداران، گفت: «ملت ایران نگران و دلواپس نباشند، هیچ اختلالی در کار کشور به وجود نمی‌آید.»
همزمان نهادهای قضایی و امنیتی جمهوری اسلامی -این‌بار نیز مشابه شماری از رویدادهای مهم اجتماعی در گذشته- برای ممانعت از به چالش کشیده شدن روایت رسمی حاکمیت و به حداقل رساندن واکنش احتمالی شهروندان به این رویداد، اقدامات امنیتی و قضایی را علیه روزنامه‌نگاران، رسانهها و فعالان رسانه‌ای آغاز کردند.
دفاع از جریان آزاد اطلاعات از طریق منابع خود در استان آذربایجان شرقی مطلع شد که پلیس فتا، ماموران اداره اطلاعات تبریز و مقام‌های دادستانی این شهر از حوالی ساعت ۱۸ عصر روز یکشنبه با رسانهها و روزنامه‌نگاران فعال در این استان تماس گرفته و تاکید کردند: در مورد رویداد سقوط هلی‌کوپتر حامل ابراهیم رئیسی «حق انتشار اخبار و تصاویر اختصاصی را ندارید. اخبار را تنها از منابع رسمی بازنشر کنید.» همچنین شماری از روزنامه‌نگاران و فعالان رسانه‌ای اهل تبریز و اهر از حضور در منطقه وقوع حادثه منع شدند.
هزاران شهروندان ایرانی در شبکه‌های اجتماعی اما با عدم پذیرش روایت حاکمیت از این رویداد، واکنشی عمدتا همراه با طنز و شادی به خبر احتمالی کشته شدن ابراهیم رئیسی نشان دادند. از حوالی ساعت ۱۹ روز یکشنبه نیز شماری از روزنامه‌نگاران، فعالان رسانه‌ای و کاربران فعال در شبکه‌های اجتماعی از تماس‌های تهدیدآمیز نهادهای امنیتی و قضایی با خود خبر دادند.
هیرش سعیدیان، روزنامه‌نگار اقتصادی، امیرحسین مصلی، سردبیر دوهفته‌نامه آیت ماندگار و محمد معینی، وبلاگ‌نویس، فعالان رسانه‌ای بودند که با انتشار توییت‌های جداگانه از تماس‌های تهدیدآمیز نهادهای امنیتی با خود خبر دادند.
همزمان خبرگزاری میزان با انتشار خبری نوشت: «طی ساعات گذشته و با انتشار اخباری در رابطه با سانحه بالگرد حامل رئیس جمهور برخی افراد رسانه‌ای با تولید محتوا در مورد وقوع این حادثه اخبار کذبی منتشر کردند؛ دادستانی تهران با ورود به این موضوع طی ساعات گذشته به تعدادی از افرادی که تشویش اذهان عمومی کرده بودند تذکر داده است.»
سازمان اطلاعات فراجا (فرماندهی پلیس ایران) نیز با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد: «کلیه صفحات فعالین فضای مجازی تحت رصد پلیس است و با افرادی که با انتشار شایعه سعی در تشویش اذهان عمومی دارند، برخورد خواهد شد.»
از ساعات ۱۹ روز یکشنبه، عملا جمهوری اسلامی توانست انحصار خبری در ارتباط با سقوط هلی‌کوپتر حامل ابراهیم رئیسی و همراهانش را به دست بگیرد. پس از آن بازنشر اظهارنظر مقام‌های غیرنظامی استان آذربایجان شرقی متوقف شد و به مرور این رسانه‌های جریان اصلی جمهوری اسلامی بودند که تبدیل به منبع اصلی انتشار تمامی اخبار پیرامون این رویداد شدند.
نهایتا اعلام خبر رسمی کشته‌شدن ابراهیم رئیسی و همراهانش، حوالی ساعت ۵ بامداد روز دوشنبه اعلام شد. ابتدا هلال احمر ایران و خبرگزاری‌های دولتی تصاویر پیدا شدن لاشه هلی‌کوپتر را پخش کردند و سپس صداوسیما، رئیس جمعیت هلال احمر ایران، فرمانده سپاه عاشورای تبریز و سایر رسانه‌های دولتی به مرور خبر رسمی کشته‌شدن ابراهیم رئیسی و همراهانش را تایید کردند.
اما روایت جمهوری اسلامی از سقوط هلی‌کوپتر ابراهیم رئیسی تناقضاتی جدی و ابهاماتی بی‌پاسخ داشت. این ابهامات بر دامنه شایعات پیرامون این رویداد افزود. تردیدها محدود به مخالفان جمهوری اسلامی نبود و طرفداران حاکمیت نیز با دیده تردید به روایت حاکمیت نگریستند.
هر چند صداوسیما و سایر رسانه‌های جریان اصلی جمهوری اسلامی تلاش کردند با مصاحبه با مقام‌های دولتی و نظامی، به ابهامات موجود در روایت جمهوری اسلامی از سقوط هلی‌کوپتر حامل رئیسی و همراهانش پاسخ دهند؛ اما برخی اظهارنظرها بر ابهامات قبلی اضافه کرد.
غلامحسین اسماعیلی، رئیس دفتر ابراهیم رئیسی، یکی از مقام‌هایی بود که با حضور در صداوسیما، گفت که پس از سقوط هلی‌کوپتر چند بار توانسته است با محمدعلی آل‌هاشم، تلفنی صحبت کند؛ ادعایی که روز سقوط هلی‌کوپتر تکذیب شده بود؛ این مقام دولتی اما توضیحی درباره دلایل عدم مکان‌یابی هلی‌کوپتر از طریق تلفن همراه امام جمعه تبریز ارائه نداد.
از زمان انتشار خبر اولیه وقوع «سانحه» برای هلی‌کوپتر حامل رئیس جمهور تا زمان اعلام پیدا شدن لاشه این بالگرد، بیش از ۱۴ ساعت طول کشید. پس از ساعت‌ها ناتوانی جمهوری اسلامی برای یافتن هلی‌کوپتر سقوط کرده، اخباری در رسانه‌های دولتی منتشر شد که «آکینجی»، پهپاد مشهور ترکیه‌ای، توانسته است مکان سقوط را شناسایی و به مقام‌های ایرانی اعلام کند.
پس از انتقادات از جمهوری اسلامی مبنی بر عدم ناتوانی پهپادهای ایرانی برای یافتن لاشه هلی‌کوپتر، به مرور رسانه‌های دولتی اخبار اولیه خود را مبنی بر پیدا کردن لاشه هلی‌کوپتر توسط پهپاد ترکیه‌ای را تکذیب کردند و نهایتا ستاد کل نیروهای مسلح با انتشار بیانیه‌ای ادعا کرد، مکان هلی‌کوپتر سقوط کرده، توسط پهپادهای ایرانی پیدا شده است.
در روزهای پس از اعلام خبر رسمی کشته‌شدن ابراهیم رئیسی و همراهانش نیز اختلال در اطلاع‌رسانی آزاد پیرامون این رویداد ادامه پیدا کرد.
رئیس پلیس فتا روز یک خرداد (۲۱می) در گفت‌وگو با رسانهها اعلام کرد: «براساس اجرای طرح‌های رصد پیش‌دستانه در ۳۶ ساعت گذشته ۵۵۰ رصد تخصصی از تارنماهای فعال در فضای مجازی ۸۰ عنوان مجرمانه شناسایی و از این تعداد ۳۵ اقدام عملیاتی شامل تذکر احضار و ارجاع به مرجع قضائی صورت گرفته است.» همزمان مهدی بخشی، دادستان عمومی و انقلاب استان کرمان، نیز در اظهارنظری مشابه گفت: «رصد تخصصی از تارنماهای فعال در فضای مجازی صورت گرفت که ٢٨٨ فعال مجازی و لیدر شناسایی و به ٢۵۴ نفر از آنان تذکر و ارشاد تلفنی داده شد و در خصوص هشت نفر نیز احضار قضایی صورت گرفت.»
همزمان منیژه موذن، مترجم و روزنامه‌نگار حوزه زنان و بین‌الملل، با انتشار توییتی در صفحه کاربری‌اش در ایکس از تشکیل پرونده قضایی علیه خود خبر داد و نوشت: «به دلیل نحوه اطلاع‌رسانی و واکنش به کشته شدن ابراهیم رئیسی، پرونده جدیدی برای من باز شده و به دادسرای فرهنگ و رسانه ارسال شده.» همچنین عالیه مطلب‌زاده، عکاس خبرنگار و زندانی سیاسی سابق، نیز از احضار تلفنی خود به پلیس فتای کرج خبر داد. عالیه مطلب‌زاده در توییت دیگری نیز اعلام کرد که پس از احضار تلفنی به پلیس فتا و به‌رغم عدم ارسال احضاریه کتبی و قانونی، حساب‌های بانکی‌اش مسدود شده است.
دامنه برخوردها قضایی و امنیتی با شهروندانی که اقدام به شادی و رقص، اطلاع‌رسانی و یا شوخی با رویداد سقوط هلی‌کوپتر ابراهیم رئیسی کرده بودند، به زودی از سطح خبرنگاران و رسانهها فراتر رفت و به بازداشت، احضار و تماس تهدیدآمیز با کاربران شبکه‌های اجتماعی، خانواده‌های شهروندان کشته شده در اعتراضات ضد حکومتی و وکلا رسید.
در روزهای پس از اعلام خبر کشته‌شدن ابراهیم رئیسی و همراهانش در سقوط هلی‌کوپتر آنها و همزمان با اختلال گسترده در جریان آزاد اطلاعات در ایران، دستگاه تبلیغاتی جمهوری اسلامی تلاش کرد از مراسم تشییع پیکر کشته‌شدگان، مشروعیتی دوباره برای خود ایجاد کند، تصاویر و ویدئوهای این مراسم به شکل وسیع بازنشر شد و سعی شد تصویرسازی جدیدی از ابراهیم رئیسی، حسین امیرعبدالهیان، محمدعلی آل هاشم و مالک رحمتی، در اذهان عمومی انجام شود.